کمر درد و اسهال، هر دو مشکلاتی شایع هستند که ممکن است به دلایل مختلفی در بدن افراد به وجود بیاید. اما، وقوع همزمان این دو، می تواند زمینه ای جدی تر به خود گرفته و هشدار دهنده باشد. یکی از دلایل ابتلای همزمان این دو عارضه، درگیر شدن با مشکلات و بیماری های مختلف می باشد. در هر حال، اگر اسهال و کمر درد، بیش تر از چند روز ادامه پیدا کرد، بهتر است به پزشک مراجعه نمایید.
کمر درد و اسهال نشانه چه بیماری هایی است؟
همان طور که گفته شد، وقوع همزمان دو عارضه کمر درد و اسهال، به دلیل ابتلا به بیماری های مختلفی اتفاق می افتد. در ادامه برخی از این بیماری ها را بررسی خواهیم کرد.
آپاندیسیت
این بیماری، یکی از شایع ترین موارد ابتلا را در بین افراد ۱۰ تا ۳۰ سال دارد. اگر آپاندیس فرد دچار انسداد شود، باکتری ها در آن افزایش پیدا کرده و در نتیجه، آپاندیسیت اتفاق می افتد. این بیماری، با علائمی مانند درد های شکمی شروع شده و به تدریج، به قسمت های دیگر بدن بیمار، از جمله پشت و کمر سرایت می کند. بروز این علائم در بزرگسالان و کودکان، مشابه است. آپاندیسیت، یک بیماری جدی است که نیاز به مراجعه به مطب پزشک دارد. اگر این بیماری درمان نشود، موجب پارگی آپاندیس شده و خطر مرگ را برای بیمار به دنبال خواهد داشت. به طور کلی، بیماری آپاندیسیت به دو نوع تقسیم می شود.
- آپاندیسیت حاد: این نوع آپاندیسیت، معمولا در افراد ۱۰ تا ۳۰ سال و به طور ناگهانی ایجاد می شود. البته در مردان، میزان شیوع بیشتری نسبت به زنان دارد. پس از گذشت ۲۴ ساعت، درد شدید تر شده و امکان ترکیدن آپاندیس نیز وجود دارد.
- آپاندیسیت مزمن: در این نوع از آپاندیسیت که در مقایسه با نوع حاد آن، کمتر اتفاق می افتد، علائم به صورت خفیف بوده و ممکن است، بعد از گذشت چند هفته، چند ماه یا چند سال ناپدید شده و از بین بروند.
بیماری آپاندیسیت ممکن است در هر فردی رخ دهد اما، در برخی از افراد، امکان ابتلا بیشتر خواهد بود. عوامل خطر در این بیماری عبارتند از:
- سن: این بیماری، اغلب بین افراد ۱۵ تا ۳۰ سال رخ می دهد. ابتلای کودکان زیر ۲ سال به این بیماری نادر است.
- جنسیت: به طور کلی، آپاندیسیت در مردان، شایع تر از زنان است.
- سوابق خانوادگی: افرادی با سابقه خانوادگی ابتلا به آپاندیسیت، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری خواهند بود.
عفونت کلیه
از دیگر دلایل وقوع همزمان کمر درد و اسهال، می توان، بیماری های مربوط به عفونت کلیه را نام برد. این بیماری، زمانی اتفاق می افتد که، یک عفونت دستگاه ادراری از مثانه به سمت کلیه گسترش پیدا کند. این مرحله، جدی ترین مرحله عفونت دستگاه ادراری بوده که فرد مبتلا، ممکن است در بیمارستان بستری شود. علائم این عفونت شامل، درد در قسمت پهلو و کشاله ران، کمر درد و اسهال، دفع دردناک ادرار، تب و لرز، حالت تهوع و غیره است. درمان کوتاه مدت عفونت کلیوی، مصرف آنتی بیوتیک ها می باشد. اما، در افرادی که عوارض جدی دارند، نیاز به بستری شدن در بیمارستان و انجام عمل جراحی است. علاوه بر علائم گفته شده، عفونت کلیه می تواند با علائم جانبی دیگری نیز همراه باشد. این علائم، شامل موارد زیر می باشند.
- کمر درد: درد کلیه در پهلو ها، پشت و کمر بیمار نیز احساس می شود. به طور کلی، احساس درد در زیر دنده ها و در طرفین ستون فقرات، نشانه عفونت کلیه است. در صورت وجود این علائم، بهتر است به پزشک مراجعه شود. درد کمر، با توجه به نوع عفونت کلیه، می تواند در هر دو طرف یا یک طرف بدن بیمار احساس شود.
- ورم پا: از نخستین و بارز ترین نشانه های عفونت کلیه، ایجاد تورم در بدن و به خصوص، قوزک پا می باشد. توجه داشتن به این علائم و جدی گرفتن آن ها، از گسترش عفونت و ایجاد علائم جدی تر، جلوگیری خواهد کرد.
- فشار خون: عفونت کلیه، همزمان با فشار خون نیز، همراه است. در بعضی از موارد، بیمار با رشد و گسترش عفونت کلیه، دچار فشار خون بالا شده و ممکن است، حتی بعد از درمان نیز، مشکل فشار خون حل نشود.
نهفتگی مدفوع
در این بیماری، مدفوع در روده بیمار گیر کرده و راه خروج مواد زائد را مسدود می کند. از علائم این بیماری، می توان به مواردی مانند نشت مدفوع مایع، ناراحتی شکمی، نفخ شکم، حالت تهوع، استفراغ، سر درد و غیره اشاره کرد. مهم ترین و بارز ترین علامت در بیماری نهفتگی مدفوع، یبوست است که مهم ترین دلائل بروز آن مواردی مانند کم آبی بدن، کمبود فیبر، اسهال مکرر، دیابت، تیروئید، استرس روانی، آسیب های نخاعی و غیره می باشند. درمان این بیماری، معمولا کم تهاجمی بوده و شامل موارد زیر می باشد.
- تنقیه: پزشکان از این روش، به عنوان اولین درمان و حذف مدفوع استفاده می کنند. تنقیه، یک بطری کوچک پر از مایعات بوده که یک نازل به آن متصل است. نازل، وارد رکتوم شده و پزشک، با انجام فشار روی بطری، مایع را درون رکتوم ریخته و به این ترتیب، مدفوع مرطوب می شود. این کار، به خروج راحت تر مدفوع، کمک خواهد کرد.
- حذف دستی: در صورت انجام نشدن تنقیه، پزشک، مدفوع را به صورت دستی خارج می کند. برای انجام این روش، پزشک به وسیله دستکش، انگشت خود را درون روده کرده و با برداشتن مدفوع، انسداد را برطرف می کند. در برخی موارد، ممکن است از دستگاه های مکش برای انجام این کار استفاده شود.
- ملین ها: اگر هر دو روش قبل انجام نشده باشد، پزشک، استفاده از ملین ها را توصیه می کند. ملین ها، موجب می شوند روده ها آب بیشتری تولید کرده و مدفوع نرم شود. به این ترتیب، دفع آن ها راحت تر خواهد بود.
- شیاف: استفاده از شیاف نیز مانند استفاده از ملین ها، به جذب رطوبت به روده بزرگ و در نتیجه نرم کردن مدفوع کمک فراوانی خواهد کرد.
- آبیاری: این روش، شامل فشار دادن یک شیلنگ کوچک به سمت راست روده و درون روده بزرگ است. این شیلنگ، آب را از طریق لوله به داخل روده ها می فرستد. بعد از آن، پزشک شکم بیمار را ماساژ داده و مدفوع، از طریق لوله دیگری از روده خارج می شود.
سندروم روده تحریک پذیر IBS
این بیماری یک بیماری مزمن محسوب شده و ممکن است در هر سنی به وجود بیاید. به طور کلی، سندروم روده تحریک پذیر نوعی از اختلال در عملکرد روده است که اغلب در زنان، بیشتر از مردان قابل مشاهده است. در صورت عدم توجه به این بیماری، فرد دچار درد های شکمی زیادی خواهد شد. از عوارض این بیماری، هم چنین می توان، تب یا عفونت، کاهش وزن شدید، کم آبی و غیره را نام برد. عوامل میکروبی زیادی در به وجود آمدن این بیماری در افراد نقش دارند. به طور کلی، این عوامل شامل رژیم های غذایی، عوامل محیطی مختلف، عوامل ژنتیکی، تغییرات گسترده هورمونی، عدم توانایی سیستم عصبی مرکزی و غیره هستند. بیماری های دیگری نیز مانند یبوست، اسهال، مدفوع مکرر و غیره از موارد بیماری های مرتبط با، سندروم روده تحریک پذیر هستند.
تشخیص بیماری سندروم روده تحریک پذیر، با انجام یک آزمایش خون، به طور دقیق انجام می شود. پزشک، با بررسی این آزمایش، نسبت به رد یا تائید ابتلا به این بیماری، اقدام خواهد کرد. درمان این بیماری نیز، به طور واضح مشخص نیست و با رعایت رژیم غذایی مناسب از سوی بیمار، تا حد زیادی برطرف خواهد شد. به این دلیل که، مصرف برخی از نوشیدنی ها و خوراکی ها، محرک اصلی این بیماری بوده و باید از مصرف آن ها پرهیز کرد. مواردی مانند اجتناب از مصرف برخی آدامس ها و شیرینی ها، پرهیز از مصرف نوشابه های گاز دار، محدود کردن مصرف برخی میوه ها و سبزیجات و غیره از نمونه های رعایت کردن رژیم غذایی مناسب است. از دیگر موارد درمان این بیماری، می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- کنترل اضطراب و استرس با انجام تمرینات آماده سازی ذهن، یوگا، ورزش های منظم و غیره
- مصرف دارو هایی مانند دارو های ضد اسپاسم، دارو های ملین، دارو های ضد تحریک، آلوسترون و غیره
- درمان های روان شناختی مانند انجام هیپنوتیزم های درمانی، ورزش و درمان های شناختی-رفتاری
- محدود کردن مصرف الکل
درمان کمر درد و اسهال
در اغلب بزرگسالان، تجربه کمر درد وجود داشته و بروز آن در ۸۰ درصد این افراد، ثابت شده است. همان طور که گفته شد، عوامل و بیماری های مختلفی در ایجاد همزمان اسهال و کمر درد نقش دارند. بهتر است، پس از بروز این علائم، هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید. پزشک، با بررسی این علائم و تشخیص نوع بیماری، نسبت به درمان آن اقدام خواهد کرد. در کنار این درمان، نوعی درمان های خانگی نیز برای رفع کمر درد و اسهال وجود دارند که عبارتند از:
- کمپرس آب گرم و سرد
- ورزش های کششی
- نوشیدن مایعات
- استراحت
- دارو های ضد اسهال
چه زمانی برای کمر درد و اسهال باید به دکتر مراجعه کنم؟
در صورت ادامه دار بودن اسهال تا ۲ روز و بروز علائم کم آبی در بدن، بهتر است سریعا به پزشک مراجعه شود. علاوه بر این، در صورت داشتن کمر درد شدید و پایدار نیز، مراجعه به پزشک و شروع درمان مناسب، بهترین راهکار است.