آمپول برای تنگی کانال نخاعی معمولا زمانی تجویز می‌شود که دچار درد تیرکشنده پا، گزگز، گرفتگی شدید عضلات یا درد پخش در کمر باشید. این تزریق‌ها بسته به اینکه کدام عصب تحت فشار است، درد از کجا شروع می‌شود و MRI چه نشان می‌دهد متفاوت هستند. بعضی آمپول‌ها فقط یک عصب مشخص را آرام می‌کنند، بعضی‌ها التهاب کل کانال را کم می‌کنند و بعضی دیگر برای مفاصل فاست، یاسکروایلیاک یا اسپاسم شدید عضلات استفاده می‌شوند.
در ادامه با هر کدام از آمپول‌های تنگی کانال نخاعی، کارکرد، مزایا و عوارض آن‌ها آشنا می‌شوید.
کدام آمپول برای کدام تنگی کانال نخاعی مناسب است؟
نوع تزریق یا آمپولی که پزشک برای تنگی کانال نخاعی انتخاب می‌کند، کاملاً به این بستگی دارد که کدام قسمت از ستون فقرات تحت فشار است و درد چگونه بروز می‌کند؛ درد تیرکشنده به پا، درد متمرکز در کمر، درد عضلانی یا مفصلی.
همانطور که در ادامه می‌بینیم، هر آمپول برای یک نوع درد و یک ساختار مشخص از ستون فقرات مناسب‌تر است.
۱. وقتی یک ریشه عصبی خاص درگیر است
زمانی که تنگی کانال نخاعی یا بیرون‌زدگی دیسک، فقط یک ریشه عصبی مشخص را تحت فشار قرار دهد از آمپول‌هایی استفاده می‌شود که فقط روی همان ریشه عصبی متمرکز باشند و التهاب آن را کم کنند.
علائم رایج
- درد تیرکشنده در یک مسیر مشخص (مثلاً فقط پشت ران)
- گزگز، بی‌حسی یا مورمور در یک نقطه
- یک‌طرفه (چپ یا راست)
- درد با نشستن یا خم شدن بدتر می‌شود
آمپول‌های مناسب
دو آمپول زیر مناسب‌ترین گزینه‌ها هستند چون دارو را مستقیماً کنار ریشه فشرده‌شده وارد می‌کنند.
➡️ بلوک عصبی (SNRB)
➡️ اپیدورال ترانس‌فورامینال
۲. وقتی تنگی کانال، گسترده یا چند سطحی است
در این حالت بخش وسیع‌تری از کانال نخاعی تنگ شده و چند ریشه عصبی تحت تأثیر قرار می‌گیرند و هدف از تزریق در این وضعیت کاهش التهاب گسترده در فضای کانال است، به همین دلیل از آمپولی استفاده می‌شود که بتواند دارو را در ناحیه وسیع‌تری پخش کند.
علائم رایج
- درد مبهم و پخش در کمر
- درد دوطرفه پا
- احساس سنگینی پاها
- ضعف هنگام راه رفتن
- درد با ایستادن طولانی
آمپول‌های مناسب
این آمپول به این دلیل مناسب است چراکه دارو را به‌صورت گسترده در فضای اپیدورال منتشر می‌کند.
➡️ اپیدورال اینترلامینار
۳. وقتی علت درد «مفاصل فاست» است، نه فشار روی عصب
این وضعیت معمولاً در اثر آرتروز مهره‌ها یا ساییدگی مفاصل کوچک ستون فقرات رخ می‌دهد. در چنین حالتی درد بیشتر در مرکز کمر حس می‌شود و با خم شدن به عقب، چرخیدن یا فشار مستقیم روی مهره‌ها تشدید می‌شود. از آنجا که منبع درد مفاصل فاست هستند، تزریق باید دقیقاً داخل همان مفصل انجام شود تا التهاب موضعی کاهش یابد.
علائم رایج
- درد دقیقاً وسط کمر
- قفل‌کردن کمر
- درد با خم شدن عقب یا چرخیدن
- درد با فشار روی مهره‌ها
آمپول‌های مناسب
در این موارد از «تزریق فاست» برای تسکین التهاب و از «رادیوفرکوئنسی» در دردهای مزمن برای کاهش طولانی‌مدت تحریک عصبی این مفاصل استفاده می‌شود.
➡️ تزریق فاست
➡️ رادیوفرکوئنسی
۴. وقتی درد در ناحیه لگن و باسن است
این حالت زمانی رخ می‌دهد که مفصل ساکروایلیاک دچار التهاب یا ناپایداری شود و درد به باسن یا پشت ران انتشار پیدا کند بدون آنکه بی‌حسی یا مورمور واضح وجود داشته باشد. درد اغلب یک‌طرفه است و هنگام نشستن طولانی یا وارد شدن فشار به یک سمت لگن تشدید می‌شود.
علائم رایج
- درد یک‌طرفه در باسن
- تیرکشیدن به پشت ران بدون بی‌حسی
- درد هنگام نشستن روی یک سمت
- درد ناحیه ساکروایلیاک
آمپول‌های مناسب
در این شرایط تزریق برای کاهش التهاب همان مفصل استفاده می‌شود و نوع مناسب آن «تزریق مفصل SI Joint» است که مستقیماً در ناحیه مفصل بین ستون فقرات و لگن انجام می‌شود.
➡️ تزریق مفصل SI Joint
۵. وقتی فرد اسپاسم شدید عضلانی دارد
گاهی اوقات تنگی کانال نخاعی با گرفتگی و اسپاسم شدید عضلات کمر همراه است. در این شرایط معمولا مصرف قرص‌های شل‌کننده موثر نیستند و برای تسکین درد و بهبود عملکرد حرکتی، باید آمپول‌های شل‌کننده عضلات تزریق شود.
علائم رایج
- سفتی شدید عضله
- گرفتگی که اجازه حرکت نمی‌دهد
- درد بیشتر “عضلانی” باشد تا “عصبی”
آمپول‌های مناسب
در چنین مواقعی از آمپول‌های شل‌کننده عضلات استفاده می‌شود که اثر سریع‌تری نسبت به مصرف خوراکی دارند و گرفتگی را به‌صورت موضعی برطرف می‌کنند.
➡️ تزریق آمپول متوکاربامول
۶. وقتی التهاب عمومی در بافت‌های نرم اطراف زیاد باشد
این وضعیت زمانی ایجاد می‌شود که التهاب ناحیه وسیع‌تری از عضلات یا بافت‌های اطراف ستون فقرات را درگیر کرده باشد. علائم معمول شامل درد منتشر، احساس گرمی ناحیه و درد ترکیبی عضلانی عصبی است. هدف از تزریق در این حالت کاهش التهاب عمومی و بهبود درد ناحیه وسیع‌تری است.
مطالعه بیشتر: آمپول ضدالتهاب قوی برای دیسک کمر
علائم رایج
- درد منتشر
- احساس داغی و التهاب
- درد عضلانی، عصبی ترکیبی
آمپول‌های مناسب
مناسب‌ترین گزینه‌ها شامل «تزریق اوزون» برای کاهش التهاب بافتی و «تزریق ترکیبی داروی ضدالتهاب همراه با بی‌حس‌کننده» هستند که اثر ضدالتهابی گسترده‌تری ایجاد می‌کنند.
➡️ تزریق اوزون یا اوزون تراپی (Ozone Therapy)
انواع آمپول برای تنگی کانال نخاعی
آمپول‌های تنگی کانال نخاعی کمر و گردن، کارکردهای گوناگونی دارند و با توجه به عدم پاسخ به درمان‌های دارویی و حتی فیزیوتراپی، پزشک مناسب‌ترین آمپول را برای کنترل و کاهش علائم تنگی کانال نخاعی انتخاب می‌کند.
بیشتر این آمپول‌ها (غیر از آمپول شل‌کننده عضلات)، بین چندهفته تا چند ماه ماندگاری اثر دارند و درد و گزگز کمر و پا را در افراد کاهش می‌دهند.
جدول زیر اطلاعات کاملی درباره هر کدام از این آمپول‌ها در اختیار شما می‌گذارد.
| نام تزریق | برای چه دردی مناسب است؟ | زمان اثرگذاری | ماندگاری اثر |
|---|---|---|---|
| بلوک عصبی | درد تیرکشنده و گزگز در یک پا | ۲ تا ۵ روز بعد | چند هفته تا چند ماه |
| اپیدورال ترانس‌فورامینال | درد تیرکشنده و گزگز در یک پا | ۲ تا ۷ روز بعد | چند هفته تا چند ماه |
| اپیدورال اینترلامینار | درد گسترده در کمر یا هر دو پا | ۳ تا ۱۰ روز بعد | چند هفته تا چند ماه |
| تزریق مفصل فاست | درد مرکزی کمر و درد با خم‌شدن یا چرخیدن | ۲ تا ۵ روز بعد | چند هفته تا چند ماه |
| رادیوفرکوئنسی (RF) | درد مزمن مفاصل فاست | ۱ تا ۲ هفته بعد | چند ماه تا یک سال |
| تزریق مفصل سایکروایلیاک | درد یک‌طرفه باسن و لگن | ۲ تا ۴ روز بعد | چند هفته تا چند ماه |
| آمپول متوکاربامول | اسپاسم شدید عضلات | تا ۴۸ ساعت بعد | چند روز تا دو هفته |
| اوزون‌تراپی | درد منتشر و التهاب بافتی | ۲ تا ۷ روز بعد | معمولاً چند هفته |
بلوک عصبی (SNRB)
بلوک عصبی زمانی انجام می‌شود که یک عصب مشخص در اثر تنگی کانال تحت فشار قرار گرفته باشد و درد تیرکشنده یا گزگز در یک مسیر ثابت ایجاد کند.
در این روش، پزشک با کمک تصویربرداری سوزن را دقیقاً کنار همان عصب می‌برد و مقدار کمی داروی ضدالتهاب تزریق می‌کند تا التهاب و تحریک عصب کم شود. این کار معمولاً وقتی توصیه می‌شود که داروهای معمول و فیزیوتراپی تنگی کانال نخاعی نتوانند درد عصبی را کنترل کنند.
✔️ چه تاثیری دارد؟
بلوک عصبی علاوه بر کاهش درد، کمک می‌کند ورم اطراف ریشه عصب کم شود تا فشار مستقیم روی عصب کاهش پیدا کند. این کار باعث می‌شود عصب راحت‌تر پیام‌های حسی را منتقل کند و احساس گزگز، بی‌حسی و تیرکشندگی کمتر شود. بهبود التهاب اطراف عصب همچنین به بیمار اجازه می‌دهد راحت‌تر راه برود، بهتر بایستد و تمرین‌های فیزیوتراپی را بدون درد شدید انجام دهد.
در یک مطالعه بالینی مشخص شد که SNRB می‌تواند نیاز به مصرف مسکن‌های قوی را کاهش دهد و در برخی بیماران حتی جلوی پیشرفت علائم عصبی را بگیرد.
اپیدورال ترانس‌فورامینال
اپیدورال ترانس‌فورامینال زمانی انجام می‌شود که التهاب و فشار روی ریشه عصب در محل خروج آن از ستون فقرات باشد؛ یعنی همان نقطه‌ای که عصب از کانال خارج می‌شود و درد تیرکشنده ایجاد می‌کند.
در این روش، پزشک با کمک تصویربرداری سوزن را دقیقاً به ناحیه خروجی عصب می‌رساند و مقدار کمی داروی ضدالتهاب و بی‌حس‌کننده را در همان نقطه تزریق می‌کند تا ورم عصب کاهش پیدا کند. این روش برای مواقعی مناسب است که درد یک‌طرفه و مسیر آن مشخص باشد، مثل درد تیرکشنده از کمر به پا.
✔️ چه تاثیری دارد؟
تزریق ترانس‌فورامینال دارو را دقیقاً به جایی می‌رساند که ریشه عصب گیر افتاده است، بنابراین التهاب و فشار روی عصب سریع‌تر کم می‌شود. این کار باعث کاهش درد تیرکشنده، بهبود بی‌حسی و کاهش شدت گزگز می‌شود.
بعد از تزریق، عصب فرصت بهتری برای «آرام شدن» دارد و بیمار معمولاً راحت‌تر می‌تواند بایستد، راه برود و حتی تمرین‌های درمانی را ادامه دهد.
مطالعات نشان داده‌اند که تزریق ترانس‌فورامینال برای دردهای رادیکولار (تیرکشنده) ناشی از تنگی کانال، اثر قوی‌تری نسبت به تزریق‌های اپیدورال معمولی دارد، زیرا دارو بدون اتلاف در محل دقیق التهاب تجمع پیدا می‌کند.
اپیدورال اینترلامینار
تزریق اپیدورال اینترلامینار (فضای بین مهره‌های دیسک کمر) زمانی انجام می‌شود که تنگی کانال نخاعی گسترده باشد و فشار یا التهاب فقط یک عصب خاص را درگیر نکند.
در این روش، پزشک داروی ضدالتهاب را از فضای مرکزی بین لامیناهای مهره‌ها وارد کانال می‌کند تا دارو در ناحیه وسیع‌تری پخش شود و چند ریشه عصبی را همزمان تحت‌تأثیر قرار دهد. این روش برای افرادی مناسب است که درد پخش در کمر، احساس سنگینی پاها یا درد دوطرفه دارند و علائم آن‌ها به یک مسیر عصبی مشخص محدود نیست.
✔️ چه تاثیری دارد؟
اپیدورال اینترلامینار با کاهش التهاب عمومی داخل کانال، فشار روی چند عصب را همزمان کم می‌کند. در نتیجه درد مبهم در ناحیه کمر و پاکمتر می‌شود، پاها سبک‌تر می‌شوند و توان راه رفتن افزایش پیدا می‌کند. پخش گسترده دارو هم باعث می‌شود علائم در هر دو پا بهتر کنترل شوند.
مطالعات بالینی نیز نشان داده‌اند که این تزریق می‌تواند در هفته‌های پس از انجام، باعث کاهش محسوس درد و بهبود عملکرد روزانه بیماران مبتلا به تنگی وسیع کانال نخاعی شود.
تزریق مفصل فاست
تزریق مفصل فاست زمانی استفاده می‌شود که درد از مفاصل کوچک پشت مهره‌ها باشد؛ یعنی جایی که مهره‌ها به هم حرکت می‌کنند و در اثر آرتروز، ساییدگی یا التهاب درد ایجاد می‌شود. این نوع درد معمولاً در مرکز کمر حس می‌شود و با خم شدن به عقب، چرخیدن یا فشار روی مهره‌ها تشدید می‌شود.
در این روش، پزشک داروی ضدالتهاب را مستقیماً داخل مفصل فاست تزریق می‌کند تا التهاب و حساسیت این مفاصل کاهش پیدا کند.
✔️ چه تاثیری دارد؟
تزریق مفصل فاست التهاب داخل مفصل را کم می‌کند و باعث کاهش درد مرکزی کمر، کمتر شدن احساس قفل‌کردن و بهبود حرکت‌های روزمره مثل ایستادن، چرخیدن و خم شدن می‌شود. با کاهش التهاب این مفاصل، فشار غیرمستقیمی که روی عضلات اطراف کمر ایجاد می‌شود نیز کمتر می‌شود و بیمار معمولاً احساس سبکی و تحرک بیشتری دارد.
مطالعات نشان داده‌اند که تزریق فاست می‌تواند درد ناشی از آرتروز مفاصل فاست را برای چند هفته تا چند ماه کاهش دهد و در موارد درد مزمن، این تزریق حتی می‌تواند به تشخیص دقیق منبع درد نیز کمک کند.
رادیوفرکوئنسی
رادیوفرکوئنسی زمانی به‌کار می‌رود که منبع درد، مفاصل فاست باشد و درد برای مدت طولانی ادامه یافته یا به تزریق فاست پاسخ کوتاه‌مدت داده باشد.
در این روش، پزشک با یک سوزن بسیار نازک و تحت هدایت تصویربرداری، به اعصاب کوچکی که درد مفاصل فاست را منتقل می‌کنند نزدیک می‌شود و با امواج رادیوفرکوئنسی آن‌ها را به‌طور کنترل‌شده غیرفعال می‌کند. این کار باعث می‌شود پیام درد از آن ناحیه به مغز نرسد.
✔️ چه تاثیری دارد؟
رادیوفرکوئنسی با قطع موقت پیام‌رسانی درد از مفاصل فاست (معمولا برای چندماه و گاهی تا یک سال)، باعث کاهش طولانی‌مدت درد کمر می‌شود؛ این روش به بیمار کمک می‌کند با درد کمتر راه برود، بایستد و فعالیت‌های روزمره را راحت‌تر انجام دهد. همچنین کاهش پایدار درد، امکان انجام بهتر تمرین‌های تقویتی و فیزیوتراپی را فراهم می‌کند و به بهبود کلی حرکت کمر کمک می‌کند.
مطالعات نشان داده‌اند که رادیوفرکوئنسی نسبت به تزریق‌های موقت می‌تواند کاهش درد پایدارتر و رضایت بیشتری در بیماران مبتلا به درد مفاصل فاست ایجاد کند.
تزریق مفصل سایکروایلیاک
تزریق مفصل سایکروایلیاک زمانی انجام می‌شود که درد از مفصل بین ستون فقرات و لگن ایجاد شده باشد؛ مفصلی که وزن بدن را منتقل می‌کند و در اثر التهاب، ناپایداری یا فشار بیش‌ازحد می‌تواند باعث درد یک‌طرفه باسن، تیرکشیدن به پشت ران و تشدید درد هنگام نشستن یا ایستادن طولانی شود.
در این روش، پزشک با هدایت تصویربرداری، داروی ضدالتهاب را مستقیماً داخل مفصل ساکروایلیاک تزریق می‌کند تا التهاب این ناحیه کاهش یابد.
✔️ چه تاثیری دارد؟
تزریق مفصل سایکروایلیاک التهاب و حساسیت داخل مفصل را کاهش می‌دهد و در نتیجه درد باسن، درد یک‌طرفه لگن و تیرکشندگی سطحی به پشت ران کمتر می‌شود. با کاهش التهاب این مفصل، فشار اضافی از روی عضلات اطراف نیز کم می‌شود و بیمار معمولاً راحت‌تر می‌تواند بنشیند، بایستد و راه برود.
مطالعات بالینی نشان داده‌اند که تزریق ساکروایلیاک می‌تواند برای چند هفته تا چند ماه درد این ناحیه را کاهش دهد و به بیمار اجازه دهد درمان‌های حرکتی و تقویتی را با درد بسیار کمتر ادامه دهد.
آمپول متوکاربامول
آمپول متوکاربامول زمانی تجویز می‌شود که بخشی از درد کمر یا گردن به‌دلیل گرفتگی و اسپاسم شدید عضلات باشد؛ وضعیتی که معمولاً در کنار تنگی کانال نخاعی دیده می‌شود و باعث سفتی، محدودیت حرکت و بدتر شدن درد هنگام ایستادن یا حرکت ناگهانی می‌شود.
این دارو مستقیماً در عضله تزریق می‌شود و نسبت به فرم خوراکی، اثر سریع‌تری در کاهش انقباضات شدید عضلانی دارد.
✔️ چه تاثیری دارد؟
متوکاربامول با شل کردن عضلات سفت و منقبض، فشار اضافی روی ستون فقرات و اعصاب را کم می‌کند و به همین دلیل درد ناشی از اسپاسم کاهش پیدا می‌کند. با کمتر شدن گرفتگی، بیمار راحت‌تر حرکت می‌کند، بهتر می‌تواند بایستد یا راه برود و معمولاً تحمل بیشتری برای شروع فیزیوتراپی پیدا می‌کند.
متوکاربامول مستقیماً بر بهبود تنگی کانال نخاعی تاثیر نمی‌گذارد، اما با کم کردن اسپاسم‌های شدید، شدت درد ثانویه و فشار عضلانی روی مهره‌ها را به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
اوزون تراپی
اوزون تراپی زمانی انجام می‌شود که التهاب بافت‌های اطراف ستون فقرات یا عضلات ناحیه کمر زیاد باشد و درد به شکل منتشر یا ترکیبی (عضلانی ـ عصبی) احساس شود. در این روش، پزشک مقدار کنترل‌شده‌ای از مخلوط اکسیژن–اوزون را به بافت یا عضله درگیر تزریق می‌کند تا التهاب، اسپاسم و اکسیداتیو استرس ناحیه کاهش پیدا کند.
این روش معمولاً زمانی به کار می‌رود که درمان‌های رایج مانند دارو و فیزیوتراپی به تنهایی نتوانند التهاب گسترده را کنترل کنند.
✔️ چه تاثیری دارد؟
اوزون‌تراپی با کاهش التهاب بافتی و شل شدن عضلات اطراف ستون فقرات، باعث کم شدن درد، بهبود دامنه حرکت و کاهش احساس فشار در ناحیه کمری می‌شود. این روش با بهبود جریان خون و کاهش مواد التهابی، محیط مناسب‌تری برای ترمیم بافت و کاهش تحریک عصبی ایجاد می‌کند.
هرچند اوزون‌تراپی درمان قطعی تنگی کانال نیست، اما می‌تواند درد منتشر و التهاب ثانویه را کاهش دهد و به بیمار کمک کند فعالیت‌های روزمره و تمرین‌های اصلاحی را با درد کمتر انجام دهد.
آمپول‌ها چه زمانی به‌صورت ترکیبی تزریق می‌شود؟
گاهی ممکن است تنگی کانال نخاعی همزمان با چند مشکل یا علائم همراه باشد. در این مواقع، پزشک دو آمپول را باهم تزریق می‌کند.
- اپیدورال + بلوک عصبی: وقتی هم التهاب کلی کانال وجود دارد و هم یک عصب مشخص شدیداً تحت فشار است.
- تزریق فاست + رادیوفرکوئنسی: وقتی درد از مفاصل فاست باشد و درد حالت مزمن و طولانی‌مدت پیدا کرده باشد.
- اپیدورال + تزریق مفصل سایکروایلیاک: وقتی تنگی کانال همراه با درد یک‌طرفه باسن و لگن باشد.
- اپیدورال + آمپول شل‌کننده عضلات: وقتی اسپاسم شدید عضلات اجازه نمی‌دهد تزریق اصلی اثر کامل داشته باشد.
- بلوک عصبی + اوزون‌تراپی: وقتی همزمان درد عصبی و عضلانی وجود دارد و التهاب گسترده است.
- تزریق فاست + اپیدورال: وقتی هم آرتروز مفاصل فاست وجود دارد و هم ریشه‌های عصبی درگیر تنگی کانال هستند.
نکات احتیاطی قبل از تزریق
قبل از تزریق هر کدام از آمپول‌های تنگی کانال نخاعی، بسیار مهم است که شرایط جسمانی و داروهایی که مصرف می‌کنید را به پزشک اطلاع دهید. رعایت نکات احتیاطی زیر به پیشگیری از عوارض احتمالی آمپول تنگی کانال نخاعی تا حد زیادی کمک می‌کند.
-
اگر داروی رقیق‌کننده خون مصرف می‌کنید (وارفارین، ریواروکسابان، آسپرین دوز بالا)، باید قبل از تزریق به پزشک اطلاع دهید.
-
اگر دیابت دارید پزشک باید از آن مطلع باشد چون تزریق‌های کورتونی قند را بالا می‌برند.
-
در صورت وجود عفونت فعال (تب، عفونت پوستی، عفونت ادراری) تزریق باید به تعویق بیفتد.
-
در دوران بارداری باید نوع دارو و روش تزریق با احتیاط بیشتری انتخاب شود.
-
سابقه جراحی ستون فقرات ممکن است محل تزریق یا تکنیک انتخابی را تغییر دهد.
-
اگر آلرژی دارویی دارید حتماً قبل از تزریق اعلام کنید.
-
حداقل ۲۴ ساعت پس از تزریق فعالیت سنگین، رانندگی طولانی یا ورزش شدید انجام ندهید.
-
در صورت بروز علائم غیرعادی مثل بی‌حسی طولانی، تب، ضعف شدید یا درد غیرمعمول، باید فوری به پزشک اطلاع دهید.
عوارض تزریق آمپول تنگی کانال نخاعی
آمپول‌های تنگی کانال نخاعی در بیشتر موارد ایمن هستند و عوارض زیر هم معمولا به صورت موقت و گذرا ممکن است در بعضی از افراد ایجاد شود.
-
درد یا سوزش خفیف در محل تزریق: معمولاً ظرف چند ساعت تا یکی دو روز برطرف می‌شود.
-
افزایش موقت درد: ممکن است ۲۴–۴۸ ساعت اول کمی درد بیشتر شود و سپس کاهش یابد.
-
بی‌حسی یا سنگینی موقت پا یا کمر: ناشی از داروی بی‌حسی و معمولاً کوتاه‌مدت است.
-
سرگیجه یا احساس گرمی بدن: بیشتر پس از تزریق‌های کورتونی دیده می‌شود.
-
افزایش قند خون در بیماران دیابتی: تزریق‌های کورتونی می‌توانند قند را برای چند روز بالا ببرند.
-
واکنش آلرژیک به دارو (نادر): معمولاً با خارش، قرمزی یا تنگی نفس مشخص می‌شود.
-
عفونت ناحیه تزریق (بسیار نادر): به‌ویژه اگر محل تزریق قبلاً عفونت پوستی داشته باشد.
-
سردرد ناشی از نشت مختصر مایع نخاعی (نادر): بیشتر در تزریق‌های اپیدورال اتفاق می‌افتد.
مکمل‌های درمان تنگی کانال نخاعی
در کنار تزریق آمپول و دارودرمانی، روش‌ها و ابزارهای کمکی دیگری مانند کمربند پلاتینر، فیزیوتراپی تخصصی و آب درمانی (هیدروتراپی) هم برای تسکین درد و سایر علائم تنگی کانال نخاعی مفید و موثر هستند.
در ادامه این سه روش مکمل را معرفی می‌کنیم که معمولاً اگر به‌صورت همزمان یا در کنار درمان‌های اصلی به‌کار گرفته شوند، نتیجه بهتری می‌دهند.
استفاده از کمربند پلاتینر
کمربند پلاتینر با ایجاد گرمای عمقی، امواج UIC و تحریک عضلات اطراف ستون فقرات، باعث کاهش اسپاسم، بهبود خون‌رسانی و سبک‌تر شدن فشار روی ریشه‌های عصبی می‌شود. این کمربند برای افرادی که درد تیرکشنده پا، گرفتگی عضلات یا درد مزمن کمر دارند، به‌عنوان یک درمان کمکی بسیار مناسب است و در کنار تزریق‌ها و فیزیوتراپی، روند بهبود را سریع‌تر می‌کند.
فیزیوتراپی تخصصی
تمرین‌های کششی و تقویتی مخصوص تنگی کانال، فضا را برای ریشه‌های عصبی بازتر می‌کنند، عضلات حمایت‌کننده ستون فقرات را تقویت می‌نمایند و فشار روی مفاصل و دیسک‌ها را کاهش می‌دهند. فیزیوتراپی جزء اصلی درمان غیرجراحی است و در ترکیب با تزریق‌ها یا کمربند پلاتینر بیشترین تأثیر را دارد.
البته تغذیه مناسب برای تنگی کانال نخاعی هم در کنار تمرینات ورزشی و فیزیوتراپی می‌تواند به کاهش التهاب بدن و بهبود تنگی کانال نخاعی کمک کند.
آب درمانی
ورزش در آب باعث کاهش فشار عمودی بر ستون فقرات می‌شود و به فرد دارای تنگی کانال نخاعی اجازه می‌دهد تا حرکت‌ها و تمریناتی را انجام دهد که بیرون از آب دردناک هستند. آب‌درمانی برای کاهش علائم مانند درد در هنگام راه رفتن یا ایستادن دارند بسیار مفید است و می‌تواند سفتی عضلات، درد تیرکشنده و خستگی پاها را کاهش دهد.
مطالعه بیشتر: آب درمانی برای تنگی کانال نخاعی خوب است؟
سوالات متداول
بعد از تزریق آمپول تنگی کانال نخاعی چه کارهایی را نباید انجام داد؟
پس از تزریق، تا ۲۴ ساعت نباید فعالیت‌های سنگین مثل بلند کردن اجسام، ورزش شدید، رانندگی طولانی یا خم‌و‌راست شدن مکرر انجام شود. دوش آب‌گرم یا سونا در همان روز توصیه نمی‌شود، چون التهاب را بیشتر می‌کند.
اگر تزریق تنگی کانال نخاعی اثر نکند، قدم بعدی درمان چیست؟
اگر تزریق اول اثر کافی نگذارد، پزشک معمولاً گزینه‌هایی مثل تکرار تزریق (با تکنیک یا داروی متفاوت)، فیزیوتراپی تخصصی، درمان‌های ترکیبی (مثل فاست + اپیدورال یا RF) یا داروهای ضدالتهاب قوی‌تر را بررسی می‌کند.
هر چند وقت یک‌بار می‌توان تزریق اپیدورال یا بلوک عصبی را تکرار کرد؟
فاصله معمول بین تزریق‌ها حداقل ۴ تا ۶ هفته است. اغلب بیماران به بیش از ۲ تا ۳ تزریق در سال نیاز پیدا نمی‌کنند. اگر تزریق اول مؤثر باشد اما اثرش با گذشت زمان کم شود، تکرار تزریق مجاز است.
آیا تزریق‌های تنگی کانال نخاعی برای همه بیماران مناسب هستند؟
خیر. این تزریق‌ها برای افرادی که عفونت فعال، دیابت کنترل‌نشده، اختلالات انعقادی، مصرف داروهای رقیق‌کننده خون بدون تنظیم، بارداری پرخطر یا سابقه حساسیت شدید به داروهای بی‌حسی/کورتون دارند مناسب نیستند.
از کجا بفهمم کدام نوع تزریق برای من بهتر جواب می‌دهد؟
نوع تزریق به محل دقیق درد، الگوی انتشار درد، نتیجه MRI و معاینه فیزیکی بستگی دارد. اگر درد تیرکشنده یک‌طرفه باشد، تزریق‌هایی مثل بلوک عصبی یا ترانس‌فورامینال مناسب‌ترند. اگر درد پخش در دو پا باشد، اپیدورال اینترلامینار مؤثر است.
