کیست مینیسک چیست؟ ابتدا باید گفت مینیسک ها دو تا حلقه غضروفی کوچک در سطح زانو هستند. آنها در بین استخوان ران و استخوان ساق قرار دارند و به عنوان فاصله ای که استخوان ها در زانو ایجاد می کنند، عمل می کنند. مینیسک ها وظیفه جذب فشار و شوک را در زانو داشته و به وسیله توزیع ضربه بین استخوان ران و استخوان ساق کمک می کنند، وجود مینیسک ها موجب کاهش اصابت آسیب به سطح استخوان ها می شود و از خوردگی و سایش زانو پیشگیری می کند. همچنین، مینیسک ها نقش مهمی در استحکام و پایداری زانو دارند و باعث افزایش پایداری و حرکت صحیح زانو می شوند.
آسیب به مینیسک ها می تواند به علت صدمات ورزشی، ضربه های قوی به زانو، فعالیت های ورزشی مکرر با حرکات تکراری یا عوامل دیگری اتفاق بیفتد. آسیب به مینیسک ها ممکن است شامل پارگی، شکستگی یا التهاب آنها باشد که می تواند منجر به درد، تورم، محدودیت حرکت و ناتوانی در استفاده از زانو شود.
تشخیص و درمان مینیسک گاهی اوقات نیاز به معاینه توسط پزشک و استفاده از روش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی، آندوسکوپی یا MRI دارد. در صورت آسیب مینیسک، درمان ممکن است شامل استراحت، فیزیوتراپی، داروها، تزریقات محلی و در موارد شدیدتر عمل جراحی باشد. مدت زمان بهبودی و نیاز به درمان بستگی به نوع و شدت آسیب مینیسک و همچنین به عوامل دیگری مثل سن و فعالیت فرد دارد.
کیست مینیسک چگونه در زانو به وجود می آید؟
منیسک یا دیسک است که در مفصل زانو وجود دارد. این ساختار باعث کاهش فشار و تحمل ضربه در مفصل زانو شده و از صدمات به عناصر دیگر مفصل جلوگیری میکند. منیسکها از بافت همبستر تشکیل شدهاند و شامل بافتهای غضروفی سفت و لیفی هستند؛ منیسکها نسبت به صدمات مختلف، مانند تصادفات و فعالیتهای ورزشی شدید، آسیب میبینند. صدمات ناشی از چرخش و خم شدید زانو میتواند منیسک را بطور مستقیم آسیب دهد. همچنین، پیری و سایر شرایطی مانند التهاب مفصلی نیز میتوانند به آسیب منیسک منجر شوند.
کیست مینیسک میتواند باعث تمزق یا آسیب دیگری در بافت آن شود. این ممکن است منجر به درد، تورم، محدودیت حرکت و عفونت مفصل شود. بسته به جايگاه و شدت آسیب، نیاز به درمان های مختلف مانند استراحت، فیزیوتراپی، داروها یا در صورت لزوم، جراحی نیز مطرح میشود، لطفا توجه داشته باشید که منیسکها ممکن است تا حدی روند طبیعی پیری را تجربه کنند و در برخی از موارد، آسیبهای خفیف منیسک ممکن است خود به خود بهبود یابند. همچنین، اطلاعاتی که در اینجا ارائه شده است ممکن است با تحقیقات جدید تغییر کند.
تشخیص کیست مینیسک زانو توسط پزشک به چه صورت است؟
درمانگرهای حرفه ای، مثل پزشکان و پزشکان ورزشی، می توانند با استفاده از روش های مختلفی برای تشخیص کیست مینیسک اقدام کنند. چندین روش در تشخیص کیست مینیسک استفاده می شود، از جمله:
- مصاحبه و بررسی فیزیکی: پزشک ابتدا مصاحبه با شما در مورد نشانه ها و علائمی که شما تجربه می کنید خواهد کرد. سپس، پزشک شما را بررسی فیزیکی می کند به منظور بررسی قابلیت حرکت مفصل زانو و بررسی نشانه های ممکنی مانند تورم، حساسیت و قفل شدن مفصل.
- آزمایش های تصویری: در صورتی که پزشک تشکیل کیست مینیسک را مشتبه کند، ممکن است آزمایش های تصویری نظیر اسکان MRI (اندازه گیری تصاویر مغناطیسی)، CT اسکن (اسکن تشدید کامپیوتری) یا رادیوگرافی (X-ray) از زانو درخواست کند. این آزمایش ها به پزشک کمک می کنند تا اطلاعات دقیق تری درباره حالت منیسک و آسیب آن بدست آورد.
- آرتروسکوپی: در مواردی که نتایج آزمایش های تصویربرداری مشخص نباشد یا پزشک قصد درمان مستقیم حفظ کیست را داشته باشد، ممکن است اقدام به آرتروسکوپی کند. در این روش، یک ابزار کوچک و انعطاف پذیر به نام آرتروسکوپ به زانو وارد می شود تا پزشک بتواند مستقیماً داخل مفصل نگاه کند و تشخیص دقیق تری برای کیست مینیسک بگذارد.
عوامل ایجاد کیست مینیسک در زانو چیست؟
کیست مینیسک (Meniscal cyst) یک تجمع ضایعاتی از مایع داخل استخوان در ناحیه کیست مینیسک در مفصل زانو است. عوامل زیادی ممکن است خطر ابتلا به کیست مینیسک را افزایش دهند، این عوامل شامل موارد زیر میشوند:
- آسیب ناشی از صدمه: آسیب دیدن ناحیه منیسک ناشی از فعالیتهای ورزشی یا صدمات مستقیم به زانو میتواند باعث شروع تشکیل یک کیست مینیسک شود.
- سن: با پیشرفت سن، خطر ابتلا به کیست مینیسک افزایش مییابد. بخصوص در افراد بالای ۴۰ سال.
- ۳٫شکاف در منیسک: وجود ترکها یا شکافها در منیسک زانو میتواند کانالی برای جریان مایع ایجاد کند و کیست مینیسک را تشکیل دهد.
- التهابهای مفصلی: وجود التهابهای مفصلی، مانند التهاب مفصل زانو (آرتریت زانو)، میتواند احتمال تشکیل کیست مینیسک را افزایش دهد.
- بیماریهای مفصلی: بیماریهای مزمن مفصلی مانند آرتروز (استئوآرتریت) نیز میتوانند عاملی در افزایش خطر تشکیل کیست مینیسک باشند.
- فعالیتهای ورزشی: برخی ورزشها و فعالیتهای شدید، به خصوص حرکات چرخان مداوم زانو، میتوانند خطر ابتلا به کیست مینیسک را افزایش دهند.
- ژنتیک: عوامل ژنتیکی نیز ممکن است در افزایش خطر ابتلا به کیست مینیسک نقش داشته باشند.
روش های پیشگیری از کیست مینیسک زانو چیست؟
کیست مینیسک نوعی آسیب در منیسکوس ها در زانو است که میتواند باعث درد و محدودیت حرکت شود. برخی از روشهایی که میتوانید برای پیشگیری از ابتلا به کیست مینیسک اقدام کنید عبارتند از:
- تقویت عضلات: تقویت عضلات پیرامون زانو، بخصوص عضلات ران و پا، میتواند به پایداری و استحکام زانو کمک کند و از ایجاد فشار ناهنجار بر منیسکوس جلوگیری کند. انجام تمرینات عضلانی همچون اسکوات، لانگ، و تقویت عضلات همانند Quadriceps و همچنین حرکات تعادلی مانند ساپورت و استپ میتواند مفید باشد.
- جلوگیری از آسیبها: از آسیبهای زانویی احتمالی مثل سقوطها و ضربهها، خصوصاً در ورزشهای با ضربه مانند فوتبال یا بسکتبال، جلوگیری کنید. استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب همچون پوشیدن کفشهای مناسب و آستینها یا زانوبندها، میتواند کمک کند.
- مراقبت در ورزش: در هنگام ورزش، به حالت درست بدن توجه کنید و فعالیتهای خود را به طور تدریجی شروع و افزایش دهید. عدم تمرین بیش از حد و عدم تغییر ناگهانی در شدت و میزان فعالیتها نیز میتواند از آسیبهای زانویی جلوگیری کند.
- حفظ وزن سالم: حفظ وزن مناسب و کاهش وزن در صورت لزوم میتواند فشار غیرطبیعی روی زانو را کاهش داده و از خطر ابتلا به آسیبهای زانویی، از جمله کیست مینیسک، جلوگیری کند.
علائم ابتلا به کیست مینیسک که باید متوجه آن ها باشیم!
کیست مینیسک یا کیست دیسکال (Meniscal Cyst) یک توده ضخیم و پر مایع است که در لبهها یا درون بازوهای حلقوی دیسک منیسکال قرار میگیرد. این کیستها معمولاً به علت صدمه، شکستگی یا ضعف در دیسک منیسکال شکل میگیرند. در برخی موارد، کیست مینیسک همراه با نشانههای خاصی همچون درد، تورم و محدودیت حرکت مفصل زانوها همراه است.
علائم و نشانههای کیست مینیسک ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- درد: درد در منطقه زانو، به خصوص در لبههای دیسک منیسکال.
- تورم: تورم و تورم در منطقه زانو.
- محدودیت حرکت: محدودیت در حرکت زانو و سختی در انجام فعالیتهای روزمره.
- قفل شدن زانو: در برخی موارد، کیست مینیسک میتواند باعث قفل شدن زانو در حالت خاصی شود، به طوری که زانوی فرو پاشیده نمیتواند به صورت طبیعی حرکت کند.
درمان کیست مینیسک زانو به روش غیرجراحی
- استفاده از آرامبخشها و ضد التهابات: داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن (Advil) و ناپروکسن (Aleve) میتوانند در کاهش التهاب و درد کمک کنند.
- فیزیوتراپی: جلسات فیزیوتراپی شامل تمرینات قدرت، انعطافپذیری و تعادل میتواند استحکام عضلات زانو را افزایش دهد و به طور کلی بهبود درد و عملکرد زانو را به همراه داشته باشد.
- استفاده از زانوبند زاپیامکس: استفاده از زانوبند هوشمند زاپیامکس میتواند جرایان خون درون زانو را بالا برده و در کاهش درد تاثیر گذار باشد.
در مواردی که درمان غیر جراحی نتیجه مطلوبی نداشته یا آسیب منیسک شما شدیدتر است، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. جراحی منیسک شامل ترمیم منیسک تا حد امکان یا حذف قسمتی از آن است. روش جراحی مورد استفاده ممکن است از طریق لاپاراسکوپی (روش جراحی کم تهاجمی) یا به صورت باز (جراحی باز) انجام شود.
روش جراحی کیست مینیسک زانو به چه صورت است؟
جراحی کیست مینیسک نوعی جراحی است که در صورت وجود کیست یا تودهای در منیسک (بند ناف غضروفی بین استخوان ران و ساق) انجام میشود. منیسکها کمک به استحکام و پایداری مفصل زانو میکنند و اگر کیستی در منیسک شکل گرفته باشد، میتواند علائمی مانند درد، قفل شدن مفصل زانو و محدودیت در حرکت را ایجاد کند.
برای جراحی کیست مینیسک، ابتدا پزشک شما بررسی دقیقی از زانوی شما انجام خواهد داد و ممکن است از تصویربرداری مانند آنژیوگرافی، رادیوگرافی، مرجعسازی مغناطیسی (MRI) یا سونوگرافی استفاده کند تا اطلاعات بیشتری درباره کیست مینیسک بدست آورد، در صورت تشخیص کیست مینیسک و تاثیر آن بر روی عملکرد زانو، پزشک ممکن است توصیه کند جراحی انجام شود. در جراحی کیست مینیسک، عمل جراحی با استفاده از فنون جراحی باز یا جراحی لاپاراسکوپی (با استفاده از سوراخکاری کوچک) انجام میشود. هدف اصلی جراحی از بین بردن کیست و حفظ یا بازسازی منیسک است. بعد از جراحی، فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی ممکن است به شما توصیه شود تا بهبود و بازگشت به فعالیتهای روزمره خود را تسریع کنید.
روش آرتروسکوپی زانو برای درمان کیست مینیسک
آرتروسکوپی زانو یک روش جراحی است که در آن از وارد کردن ابزارهای کوچک و تجهیزات دوربین از طریق سوراخهای کوچکی که در ناحیه زانو ایجاد میشود، صورت میگیرد. این روش معمولاً برای تشخیص و درمان مشکلاتی مانند پارگی منیسکها، شکستگیها، التهابات و خراشیدگیهای زانو استفاده میشود.
پارگی منیسک به معنای پاره شدن یا آسیب دیدن بافت همبندی نرمای است که در زانو وجود دارد و به عنوان “منیسک” شناخته میشود. منیسکها دو لوله به شکل نیمماهی میباشند که بین استخوان فمورال (استخوان ران) و تیبیا (استخوان ساق پا) قرار دارند و وظیفهی آنها مشابه یک نرده است که در حفظ استحکام و استحکام زانوی شما نقش دارد. پارگی منیسک میتواند به علت آسیب ریزش خفیف یا تروماهای سنگین تر که باعث تحمل نیروهای بالا می شوند، ایجاد شود.
در آرتروسکوپی زانو برای درمان پارگی منیسک، جراح از طریق سوراخهای کوچکی که در ناحیه زانو ایجاد میشود، ابزارهای کوچکی را وارد میکند. سپس با استفاده از یک دوربین کوچک به نام آرتروسکوپ، داخل زانو را بررسی میکند و پارگی منیسک را تعمیر یا حذف میکند. در صورت لزوم، پزشک ممکن است بافت همبندی دیگری را نیز تعمیر یا حذف کند.
بعد از آرتروسکوپی زانو، فرآیند بهبودی و بازگشت به فعالیتهای روزمره معمولاً حدود چند هفته طول میکشد. عوارض معمول پس از این نوع جراحی شامل درد، تورم و استفراغ است که با مصرف داروهای تسکین دهنده و فیزیوتراپی قابل کنترل هستند.
تفاوت میان کیست مینیسک و کیست بیکر چیست؟
کیست مینیسک و کیست بیکر دو نوع کیست مختلف در بدن هستند و در محلها و علایم خود تفاوت دارند.
کیست مینیسک:
کیست مینیسک در رابطه با ضربه یا صدمه به منیسکوسها، ساختارهای لاصق در داخل زانو است، ایجاد می شود. منیسکوس ها پارچه صافی هستند که داخل زانو قرار دارند و به عنوان لایه محافظ فصل بندی میکروفون به عنوان یک حلزون جداگانه در بین استخوانهای پا و پا به کار میروند.
علائم کیست مینیسک ممکن است شامل درد، تورم، قفل شدن زانو و محدودیت در حرکت باشد. تشخیص کیست مینیسک معمولاً با تاریخچه پزشکی، معاینه جسمانی و تصویربرداری مانند اسکن MRI قابل تشخیص است.
کیست بیکر:
کیست بیکر یک کیست پر از مایع در بخش عقب پشت زانو است. این کیست ناشی از تجمع مایع مفصلی در محل حفره پشت زانو است. اغلب به دلیل مشکلات دیگر مانند شدت آرتروز زانو، التهاب مفاصل و یا صدمههای بخش پشتی زانو ایجاد می شود.
علائم کیست بیکر ممکن است شامل تورم، خفگی یا درد در بخش پشتی زانو باشد. برخی از کیست های بیکر به طور خودبخودی جای خود را بهبود می بخشند. در موارد دیگر، درمان ممکن است شامل تخلیه مایع، درمان مشکلات مبتلایان و/یا جراحی باشد.
آیا ایجاد توده در زانو می تواند دلیل دیگری داشته باشد؟
توده در زانو میتواند نشانه یا علامت بسیاری از شرایط و بیماریها باشد. در بیشتر موارد، توده در زانو ناشی از التهاب، ترشحات، کیستها، ترمیم ناقص آسیبها، تورم بافتها، تجمع مایعات یا تشکیل تومورهای خوبخواه و بدخواه میباشد.
برخی از علل رایج توده در زانو عبارتند از:
- آرتروز: کاهش ضخامت غضروف زانو که میتواند منجر به تشکیل توده و تورم شود.
- آرتریت روماتوئید: یک بیماری التهابی که باعث تورم مفاصل، احساس خستگی و سفتی صبحگاهی میشود.
- آرتریت ذاتی قوزک: یک بیماری ژنتیکی که باعث تودهها و فرمدهی غیرطبیعی استخوانها در زانو میشود.
- تمدید رباط صلیبی قبلی: اگر یک رباط صلیبی پاره شده باشد و به طور ناصحیح ترمیم شود، میتواند منجر به تشکیل توده در زانو شود.
منبع نوشته: verywellhealth.com